Van eind 2015 tot heden is Maria Jongsma procesbegeleider voor de samenwerking in de integrale ouderenzorg in Hoogeveen.
Vraagstelling
De zorg voor ouderen neemt toe door vergrijzing en doordat de oudere langer thuis woont. Er is sprake van substitutie van zorg van de tweede lijn naar de eerste lijn. Doordat ouderen langer thuis blijven wonen wordt de druk op eerstelijnszorg (huisartsen en wijkverpleging) te groot .
Door het versterken van de verbinding tussen eerste en nulde lijn: huisartsen, wijkverpleging en welzijn kan een verschuiving van de zorg naar de nulde lijn bewerkstelligd worden. In Hoogeveen is al een aantal jaren ervaring opgedaan in gezondheidscentrum “”De Weide””, de wens was om ook rond de andere huisartspraktijken ouderenteams op te zetten. Maria Jongsma is procesbegeleider van dit traject.
Achtergrond
De ouderenzorg verandert. De zorgvraag neemt toe door vergrijzing, substitutie en doordat de oudere langer thuis woont. Om hier aan te werken worden overal in Nederland programma’s ontwikkeld voor integrale ouderenzorg, die bijdragen aan het behoud van de zelfredzaamheid van ouderen, hun levensplezier en een betekenisvol bestaan.
De vraagstukken waar ouderen tegen aanlopen zijn niet alleen van somatische aard. Uit onderzoek van Prof. Joris Slaats (ouderengeneeskunde van de RUG) blijkt dat 80% van de ouderen niet voor medische zaken naar de huisarts gaat, maar voor sociaal gerelateerde problematiek.
Dit ligt helemaal in de lijn van het gedachtegoed over positieve gezondheid van Machteld Huber. Zij heeft in 2011 een nieuwe definitie van gezondheid geformuleerd die is omarmd door de gezondheidsraad: ‘Gezondheid is het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven’.
De nieuwe definitie is een verschuiving van afwezigheid van ziekte naar positieve gezondheid met zes dimensies: lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, de spiritueel- existentiële dimensie, kwaliteit van leven, sociaal-maatschappelijk participeren en dagelijks functioneren. In dit concept staat de mens centraal, niet de ziekte. Mensen voelen zich in hun kracht aangesproken en niet in hun zwakte.
Werkwijze
In Hoogeveen is een beleidsgroep in het leven geroepen waar alle betrokken partijen in deelnemen. Maria Jongsma is namens Proscoop- de ondersteuningsorganisatie in de eerste lijn- de voorzitter van deze beleidsgroep. Zij zorgt er voor dat gezamenlijk de ontwikkelingen gevolgd worden en de ervaringen overgedragen. In de huisartsenpraktijken die ook aan de slag willen worden ondersteund door een praktijkconsulent van de HZD en een teamleider vanuit welzijn. Als er sprake is van vragen uit het werkveld en nieuwe ontwikkelingen, dan worden die door Maria Jongsma opgepakt. Zo is er een denktank ontstaan vanuit de verschillende kerngroepen rond de huisartsenpraktijken om ervaringen uit te wisselen, er is een protocol ontwikkeld voor de werkwijze, een patient journey sessie om de reis die de patiënt maakt tussen de verschillende zorgverleners in kaart te brengen en te verbeteren. En er is er inspiratiemagazine gemaakt, waar vanuit alle disciplines de ervaringen in zijn opgenomen.
Resultaat
De verbinding van zorg en welzijn helpt huisartsen in samenwerking met andere zorgpartijen in hun werkgebied om ouderen de juiste zorg en ondersteuning te bieden. In Hoogeveen is nu al een aantal jaren ervaring opgedaan met deze werkwijze. In het inspiratiemagazine ”Vitaal en aanwezig” van april 2017 is beschreven hoe dit in Hoogeveen praktisch vorm krijgt. <<Hier een download opnemen>>De kern is dat er teams van professionals gevormd worden rond de huisartspraktijken zodat men elkaar en de mogelijkheden van de andere discipline leert kennen. Voor het sociale domein is hier een belangrijke rol weggelegd, die kan worden ingevuld door maatschappelijk werker die de lijnen heeft naar de WMO consulent, de buurtwerker en andere disciplines. Uit de ervaring elders blijkt dat het van belang is om maatwerk te leveren bij de inrichting van deze netwerken: iedere wijk en ieder huisartspraktijk heeft een eigen geschiedenis en eigen mogelijkheden waaraansluiting bij gezocht moet worden.
Meer weten? Stuur een mail naar m.jongsma@vyvoj.nl